Γραφείο αγρότη
Όλες οι πληροφορίες που σχετίζονται με την αγροτική δραστηριότητα του δήμου Βοΐου
Λαχανοκομία
Η λαχανοκομία αποτελεί κλάδο της κηποκομίας, με αντικείμενο την καλλιέργεια λαχανικών. Στο παρελθόν, η καλλιέργειά τους περιορίζονταν στους κήπους και τα θερμοκήπια. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια ο κλάδος έχει αναπτυχθεί και χρησιμοποιούνται μεγάλες εκτάσεις με σύγχρονα μέσα και επιχειρηματικό σκοπό. Τα λαχανικά είναι πλούσια σε απαραίτητα για τον άνθρωπο θρεπτικά συστατικά, ανόργανα στοιχεία και αποτελούν πηγή σημαντικών βιταμινών.
Μαρούλι
Το μαρούλι (Lactuca sativa), είναι ένα ετήσιο, γρήγορης ανάπτυξης ποώδες φυτό του γένους Lactuca και της οικογένειας Asteraceae. Καλλιεργείται ως φυλλώδες λαχανικό και αποτελεί σημαντικό συστατικό της Μεσογειακής διατροφής, κυρίως στις σαλάτες. Τα φύλλα του μπορεί να είναι λεία, κατσαρά ή στρογγυλά. Χαρακτηριστικό τους η ποικιλία στα χρώματα, με τα πιο κοινά να είναι το πράσινο και το κόκκινο. Ευδοκιμεί σε περιοχές με ήπιο και δροσερό κλίμα καθώς είναι ευαίσθητο σε υψηλές θερμοκρασίες. Στη χώρα μας καλλιεργείται από το φθινόπωρο έως την άνοιξη, ενώ σε περιοχές με ψυχρό κλίμα μπορεί να καλλιεργηθεί το καλοκαίρι. Προτιμά εδάφη με αρκετή υγρασία και χρειάζεται επαρκή φωτισμό. Η ιδανική θερμοκρασία για την ανάπτυξή του είναι μεταξύ 7-18 οC. Υπάρχει πληθώρα ποικιλιών, με τις πιο διαδεδομένες να είναι οι εξής:
- Φυλλώδης τύπος: Φύλλα σε σχήμα ρόδας χωρίς κεφαλή. Είναι κατσαρά με ανοικτό πράσινο ή κόκκινο χρώμα.
- Κεφαλωτός τύπος: Παχιά φύλλα που σχηματίζουν συμπαγή κεφαλή.
- Ποικιλία Ρωμάνα: Σκληρά, ανορθωμένα φύλλα με ψηλή κεφαλή. Έχουν τραγανή υφή και προτιμώνται από τις υπόλοιπες ποικιλίες για την πολύ καλή τους γεύση.
Καλλιεργητικές Τεχνικές
- Πολλαπλασιασμός: Το μαρούλι πολλαπλασιάζεται με σπόρους. Η σπορά γίνεται συνήθως τέλη Αυγούστου- αρχές Σεπτεμβρίου. Για συνεχή συγκομιδή συνιστάται σπορά κάθε 15 μέρες εφόσον επικρατούν ευνοϊκές θερμοκρασίες (5-26 οC).
- Φύτευση: Απευθείας φύτευση στον αγρό σε γραμμές με βάθος σποράς 0,5-1,5 εκ. Στις περισσότερες περιπτώσεις προτιμάται η μεταφύτευση. Γίνεται σπορά σε φυτώριο και μετά από 15 ημέρες τα νεαρά φυτά διαμορφώνουν τα πρώτα φύλλα τους και είναι έτοιμα για μεταφύτευση.
- Αποστάσεις φύτευσης: Κατά τη μεταφύτευση τα μαρούλια φυτεύονται σε σειρές με αποστάσεις φύτευσης 60-90 εκ. μεταξύ των σειρών και 30-60 εκ. μεταξύ των φυτών επί της γραμμής.
- Λίπανση: Βασική λίπανση (Ν, Κ, P). Μπορεί να χρησιμοποιηθεί και υδατοδιαλυτό λίπασμα, το οποίο προστίθεται στο νερό που προορίζεται για άρδευση.
- Ωρίμανση: 40-90 ημέρες από τη φύτευση, ανάλογα με τη ποικιλία και τη θερμοκρασία.
- Συγκομιδή: Η συγκομιδή των μαρουλιών γίνεται όταν το φυτό φτάσει στο επιθυμητό μέγεθος και αναπτύξει πλήρως τα φύλλα του. Κόβονται με μαχαίρι προσεκτικά κατά προτίμηση τις πρωινές ώρες. Μπορούν να διατηρηθούν για 3-4 εβδομάδες στο ψυγείο.
- Απόδοση: Μέση απόδοση 2-4 τόνους ανά στρέμμα.
Λάχανο
Το λάχανο (Brassica oleraceae var. capitata) είναι ένα διετές, φυλλώδες λαχανικό του γένους Brassica και της οικογένειας Brassicaceae. Καλλιεργείται ως ετήσιο για το φύλλωμά του και αποτελεί σημαντικό συστατικό στις σαλάτες της Μεσογειακής διατροφής. Τα φύλλα του μπορεί να είναι λεία, τρυφερά ή τσαλακωμένα. Χαρακτηριστικό τους η ποικιλία στα χρώματα, με τα πιο κοινά να είναι το πράσινο, το κόκκινο και το μωβ. Η κεφαλή του, γνωστή ως καρδιά, έχει κωνικό ή σφαιρικό σχήμα και διακρίνεται στις επιμέρους κατηγορίες:
- Κόκκινα λάχανα.
- Άσπρα λάχανα: Κωνικό σχήμα με συμπαγή κεφαλή και ανοιχτό πράσινο χρώμα.
- Ποικιλία Savoy: Γκριζοπράσινο χρώμα με σγουρά φύλλα.
Το λάχανο μπορεί να αναπτυχθεί σε όλους τους τύπους εδαφών, ενώ δεν αποδίδει ικανοποιητικά σε όξινα εδάφη. Προτιμά εδάφη με καλή αποστράγγιση, για να εξασφαλίζεται καλός αερισμός των ριζών. Είναι ανθεκτικό στις χαμηλές θερμοκρασίες και ευδοκιμεί σε δροσερά κλίματα, ενώ είναι αρκετά ευαίσθητο σε υψηλές θερμοκρασίες. Παρά την αντοχή που επιδεικνύει σε παγετούς, είναι δυνατόν να διαταραχθεί ο παραγωγικός του κύκλος εάν εκτεθεί για μακρά περίοδο σε θερμοκρασίες κάτω των 10 οC. Το ίδιο συμβαίνει και στην περίπτωση που επικρατούν για αρκετό χρονικό διάστημα θερμοκρασίες πάνω από 25 οC. Στη χώρα μας καλλιεργείται τη φθινοπωρινή-χειμερινή περίοδο και την άνοιξη. Ορισμένες ποικιλίες μπορούν να καλλιεργηθούν και το καλοκαίρι. Η ιδανική θερμοκρασία για την ανάπτυξή του είναι μεταξύ 15-18 οC. Ανάλογα με την διάρκεια του βιολογικού τους κύκλου, τα λάχανα διακρίνονται στις παρακάτω κατηγορίες:
- Υπερπρώιμα: Μικρού μεγέθους και χρειάζονται 55-60 ημέρες από τη μεταφύτευση μέχρι την ωρίμανση. Ανοιξιάτικη καλλιέργεια.
- Πρώιμα: Ωριμάζουν σε 90 ημέρες. Καλοκαιρινή καλλιέργεια.
- Μεσόψιμα: Χρειάζονται 120 ημέρες για να ωριμάσουν και αποτελούν φθινοπωρινή καλλιέργεια.
- Όψιμα: Χειμερινή καλλιέργεια.
Καλλιεργητικές Τεχνικές
- Πολλαπλασιασμός: Η αναπαραγωγή γίνεται με σπόρο απευθείας στο χωράφι ή σε φυτώρια και σπορεία. Για συνεχή συγκομιδή συνιστάται σπορά κάθε 15 ημέρες εφόσον επικρατούν ευνοϊκές θερμοκρασίες (7-23 οC).
- Φύτευση: Η σπορά συνήθως γίνεται σε σπορεία και εξαρτάται από την εποχή της συγκομιδής. Για ανοιξιάτικη καλλιέργεια (υπερπρώιμη) η σπορά γίνεται Ιανουάριο-Φεβρουάριο σε θερμαινόμενο σπορείο. Για φθινοπωρινή καλλιέργεια, η σπορά γίνεται το Μάιο-Ιούνιο. Τέλος, για χειμερινή καλλιέργεια η σπορά γίνεται τον Αύγουστο έως τον Οκτώβριο. Το βάθος σποράς είναι 1-1,5 εκ. Το φύτρωμα ολοκληρώνεται σε 10 ημέρες (θερμοκρασία 10-20ο C). Τα φυτά είναι έτοιμα για μεταφύτευση σε περίπου 40 ημέρες, εφόσον αναπτύξουν 5-6 φύλλα.
- Αποστάσεις φύτευσης: Κατά τη μεταφύτευση τα λάχανα φυτεύονται σε σειρές με αποστάσεις φύτευσης 60-90 εκ. μεταξύ των σειρών και 30-60 εκ. μεταξύ των φυτών επί της γραμμής.
- Λίπανση: Το λάχανο έχει υψηλές ανάγκες σε θρεπτικά στοιχεία, κυρίως σε άζωτο και κάλιο. Συνιστάται ισορροπημένη βασική λίπανση που παρέχει τα απαραίτητα στοιχεία, για την αποφυγή κακής ποιότητας παραγωγή σε περίπτωση περίσσειας αζώτου. Επίσης, το λάχανο είναι απαιτητικό σε θείο και για το λόγο αυτό το καλιούχο λίπασμα συνήθως χορηγείται σε μορφή θειικού καλίου. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να προστεθεί θειάφι αντί του θειικού καλίου.
- Άρδευση: Το λάχανο είναι απαιτητικό σε νερό και πρέπει να ποτίζεται τακτικά και προσεκτικά. Μεγάλες ποσότητες νερού μπορεί να προκαλέσουν υπερβολική επέκταση των ριζών, με αποτέλεσμα την εξασθένιση του φυτού. Το νερό είναι απαραίτητο κατά την μεταφύτευση των νεαρών φυτών στον αγρό για την εγκατάσταση τους. Συνήθως χρησιμοποιείται στάγδην άρδευση.
- Ωρίμανση: 65-90 ημέρες μετά τη μεταφύτευση, ανάλογα με τη ποικιλία.
- Συγκομιδή: Όταν το λάχανο φτάσει τα πλήρες μέγεθος του και αποκτήσει την επιθυμητή σκληρότητα, τότε είναι έτοιμο για συγκομιδή. Κόβονται με μαχαίρι προσεκτικά κατά προτίμηση τις πρωινές ώρες.
- Απόδοση: Μέση απόδοση 3-7 τόνους ανά στρέμμα.
Πιπεριά
Η πιπεριά είναι ένα θαμνώδες, ποώδες φυτό που ανήκει στο γένος Capsicum και την οικογένεια των Σολανωδών, όπου ανήκουν οι τομάτες και οι μελιτζάνες. Καλλιεργείται για τους καρπούς της, οι οποίοι είναι βασικό στοιχείο της Μεσογειακής διατροφής. Χαρακτηριστικό των καρπών αποτελεί η τραγανή, έντονη γεύση τους καθώς και το δυνατό άρωμά τους. Ο καρπός είναι πολύσπερμος με χαρακτηριστικό πράσινο ή κιτρινοπράσινο χρώμα. Κατά την ωρίμανση, το χρώμα του γίνεται κόκκινο ή κίτρινο. Ανάλογα με την ποικιλία, το σχήμα μπορεί να είναι σφαιρικό ή κωνικό και μακρύ.
Το φυτό ευδοκιμεί σε γόνιμο, πλούσιο σε οργανική ουσία και μέσης σύστασης έδαφος με καλή αποστράγγιση. Χρειάζεται ζεστό περιβάλλον για να βλαστήσουν οι σπόροι (τουλάχιστον 24 οC), ενώ δεν αντέχει το κρύο και τους δυνατούς ανέμους. Η κατάλληλη εποχή για να σπείρουμε πιπεριές, κατά προτίμηση σε σπορείο, είναι κατά τα μέσα Φεβρουαρίου, έτσι ώστε τα νεαρά φυτά να είναι έτοιμα για μεταφύτευση μέσα στον Απρίλιο. Ο σπόρος της πιπεριάς χρειάζεται τουλάχιστον 2-3 εβδομάδες για να βλαστήσει υπό ευνοϊκές συνθήκες (περιβάλλον με σχετική υγρασία και θερμοκρασία 20οC). Οι πιπεριές διακρίνονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες, τις καυτερές (Cayenne, Red Chili) και τις γλυκές (Paprika, Bell). Η καψαϊκίνη που βρίσκεται στο εσωτερικό των καυτερών πιπεριών είναι ο κύριος λόγος της καυστικότητάς τους. Στην Ελλάδα η καλλιέργεια της πιπεριάς είναι αρκετά διαδεδομένη σε όλη τη χώρα και ιδιαίτερα στη Βόρεια Ελλάδα. Έχει πληθώρα ποικιλιών, με τις κυριότερες να είναι:
- Κόκκινη πιπεριά Φλωρίνης: Καρποί γλυκοί ή καυτεροί.
- Πράσινη της Νέας Μαγνησίας: Γλυκοί, σαρκώδεις καρποί.
- Τσούσκα: Κιτρινοπράσινο χρώμα με ιδιαίτερη καυτερή γεύση.
Καλλιεργητικές Τεχνικές
- Πολλαπλασιασμός: Η αναπαραγωγή γίνεται με σπόρο απευθείας στο λαχανόκηπο (ή θερμοκήπιο) και σε σπορεία. Για συνεχή συγκομιδή συνιστάται σπορά κάθε 15 ημέρες εφόσον επικρατούν ευνοϊκές θερμοκρασίες (24 οC).
- Φύτευση: Φύτευση σε γραμμές, των έτοιμων φυτών ή σπορόφυτων απευθείας στον αγρό, το μήνα Απρίλιο και Ιούνιο. Σε περίπτωση σποράς σε σπορείο, αυτό γίνεται το Μάρτιο, 6-8 εβδομάδες μετά τον τελευταίο παγετό. Το βάθος σποράς είναι 0,5-1 εκ. Θερμοκρασία τουλάχιστον 24 οC αποτελεί τη βασική προϋπόθεση για να βλαστήσουν οι σπόροι .
- Αποστάσεις φύτευσης: 80-100 εκ. μεταξύ των γραμμών και τουλάχιστον 50 εκ. μεταξύ των φυτών επί της γραμμής.
- Λίπανση: Ενσωμάτωση στους λάκκους φύτευσης οργανικής ουσίας (κομπόστ, χωνεμένη κοπριά) πριν τη μεταφύτευση στον αγρό. Επίσης συνιστάται η εφαρμογή βιολογικού λιπάσματος, πλούσιο σε ασβέστιο και κάλιο. Το ασβέστιο είναι σημαντικό για την αντιμετώπιση της ξηρής κορυφής (μαύρισμα των άκρων στους καρπούς). Για την εξασφάλιση νόστιμων καρπών, οι περισσότεροι παραγωγοί τοποθετούν βιολογικό λίπασμα στην καλλιέργεια κάθε μήνα.
- Άρδευση: Το φυτό έχει ανάγκη επαρκούς άρδευσης για να μπορέσει να έχει καλή παραγωγή. Τακτικό πότισμα δυο φορές την εβδομάδα και κάθε δυο μέρες τους καλοκαιρινούς μήνες. Κατά κύριο λόγο προτιμάται η στάγδην άρδευση, για ομοιόμορφο πότισμα και ταυτόχρονα εξοικονόμηση νερού.
- Στήριξη πιπεριάς: Λόγω του επιπόλαιου ριζικού συστήματός της, η πιπεριά είναι ευαίσθητη στους δυνατούς ανέμους. Για το λόγο αυτό, το φυτό συνήθως στηρίζεται με τη βοήθεια πασσάλου. Οι παραγωγοί τοποθετούν το πάσσαλο βαθιά στο έδαφος και στη συνέχεια στηρίζουν το φυτό σε αυτόν.
- Συγκομιδή: Η συγκομιδή της πιπεριάς γίνεται 9-12 εβδομάδες από τη μεταφύτευση, ανάλογα την ποικιλία και τις καιρικές συνθήκες. Η συλλογή των καρπών πραγματοποιείται μόλις αποκτήσουν το τελικό τους μέγεθος, τη τραγανή σάρκα και το επιθυμητό χρώμα. Οι καρποί θα πρέπει να κόβονται με τμήμα του ποδίσκου για καλύτερη συντήρηση.
- Συγκαλλιέργεια πιπεριάς: Η πιπεριά μπορεί να καλλιεργηθεί μαζί με τομάτες, βασιλικό, μπιζέλια και κρεμμύδια.
Αγγουριά
Η αγγουριά (Cucumis sativus) είναι ένα ετήσιο, αναρριχώμενο φυτό του γένους Cucumis και της οικογένειας των κολοκυνθοειδών, στην οποία ανήκουν το πεπόνι, το κολοκύθι και το καρπούζι. Καλλιεργείται για τους καρπούς της και αποτελεί βασικό συστατικό στις σαλάτες της μεσογειακής διατροφής. Καλλιεργείται σε θερμοκήπια και στην ύπαιθρο τους καλοκαιρινούς μήνες. Το φυτό μπορεί να προσαρμοστεί σε όλους τους τύπους εδαφών. Αποδίδει καλύτερα σε γόνιμα εδάφη με καλή αποστράγγιση. Χρειάζεται υψηλές θερμοκρασίες και υγρασία για να μπορέσει να βλαστήσει και για το λόγο αυτό προτιμάται η καλλιέργειά του σε θερμοκήπια. Η άριστη θερμοκρασία για γρήγορο φύτρωμα είναι μεταξύ 30 κα 35 οC.
Κάθε φυτό φέρει άνθη αρσενικού και θηλυκού γένους. Οι βλαστοί του είναι μεγάλοι και έρπουν, φτάνοντας ακόμα και τα 3 μέτρα. Ο καρπός έχει επίμηκες κυλινδρικό σχήμα και το χρώμα του είναι πράσινο εξωτερικά, ενώ λευκό ή ελαφρώς πράσινο εσωτερικά. Υπάρχουν πολλές ποικιλίες αγγουριών στην Ελλάδα, με τις κυριότερες να είναι το Καλυβιώτικο, η ποικιλία Αττικής και Κνωσού. Οι ποικιλίες αυτές προορίζονται για νωπή κατανάλωση. Στα θερμοκήπια καλλιεργούνται τα υβρίδια Titan, Ρέα, Λητώ, Sandra, Femina και Pepinex.
Καλλιεργητικές Τεχνικές
- Πολλαπλασιασμός: Με σπόρο.
- Φύτευση: Σπορά απευθείας στον αγρό όταν οι καιρικές συνθήκες είναι ευνοϊκές (20-25 οC), την περίοδο Μαΐου – Ιουνίου. Σπορά σε θερμοκήπιο τον υπόλοιπο χρόνο. Όταν τα φυτά αρχίσουν να βλαστάνουν τότε είναι έτοιμα για μεταφύτευση.
- Αποστάσεις φύτευσης: Αραιή φύτευση με 50-70 εκ. μεταξύ των θέσεων και 1,50 μέτρο μεταξύ των γραμμών.
- Λίπανση: Ενσωμάτωση στους λάκκους φύτευσης οργανικής ουσίας (κομπόστ, χωνεμένη κοπριά) πριν τη μεταφύτευση στον αγρό. Επίσης συνιστάται η εφαρμογή βιολογικού λιπάσματος για την γρήγορη ανάπτυξη των φυτών και την παραγωγή υγιών καρπών. Είναι απαιτητικό φυτό ως προς το άζωτο το κάλιο αλλά και το μαγνήσιο.
- Άρδευση: Το φυτό έχει ανάγκη επαρκούς άρδευσης για να μπορέσει να έχει καλή παραγωγή. Το χώμα θα πρέπει να διατηρείται υγρό κατά την περίοδο ανάπτυξης του φυτού. Για το λόγο αυτό, χρειάζεται τακτικό πότισμα ανά δύο ημέρες με καλής ποιότητας νερό, γιατί είναι ευαίσθητο στα άλατα.
- Κλάδεμα: Για επιτάχυνση της καρποφορίας εφαρμόζεται κορφολόγημα πάνω από το τρίτο φύλλο, στις επιτραπέζιες ποικιλίες.
- Στήριξη αγγουριάς: Το φυτό δεν χρειάζεται στήριξη, καθώς μπορεί να αναπτυχθεί έρποντας στο έδαφος, λόγω των ελίκων της. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι παραγωγοί για εξοικονόμηση χώρου καταφεύγουν στην υποστύλωση των φυτών σε ειδικά πλέγματα ή πασσάλους.
- Συγκομιδή: Οι περισσότερες ποικιλίες είναι έτοιμες για συγκομιδή 2 μήνες μετά την μεταφύτευση των νεαρών φυτών. Ο καρπός θεωρείται έτοιμος όταν είναι ακόμα άγουρος, αλλά διαθέτει λαμπερό πράσινο χρώμα και έχει καλοσχηματιστεί.
Τομάτα
Η τομάτα ή αλλιώς ντομάτα (Solanum lycopersicum) ανήκει στο γένος Solanum και την οικογένεια των Σολανωδών, μαζί με τη πιπεριά και τη μελιτζάνα. Η παραγωγική ζωή του φυτού είναι μικρή και καλλιεργείται ως ετήσιο. Καλλιεργείται για τους εδώδιμους καρπούς της, οι οποίοι αποτελούν κύριο συστατικό της χωριάτικης σαλάτας. Επίσης, οι καρποί της ντομάτας χρησιμοποιούνται για την παρασκευή σάλτσας, με σκοπό τη χρήση της στη μαγειρική. Χαρακτηριστικό των καρπών αποτελεί η ζουμερή, απαλή τους γεύση. Ο καρπός είναι σφαιρικός με χαρακτηριστικό κόκκινο χρώμα, το οποίο οφείλεται στη χρωστική που περιέχει, το λυκοπένιο. Το χρώμα αναπτύσσεται καλύτερα σε θερμοκρασίες μεταξύ 21-22 οC. Το φυτό παρουσιάζει προβλήματα στο χρωματισμό σε περίπτωση που οι θερμοκρασίες υπερβαίνουν τους 24 οC ή πέφτουν κάτω από τους 13 οC. Πριν την ωρίμανση, η τομάτα έχει πράσινο χρώμα.
Ανάλογα με το μέρος όπου θα καλλιεργηθεί, η τομάτα διακρίνεται σε δύο κατηγορίες. Στις υπαίθριες τομάτες (ημιαναρριχώμενες) και τις τομάτες θερμοκηπίου (αναρριχώμενες). Τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί μια νέα μέθοδος καλλιέργειας, η υδροπονική καλλιέργεια τομάτας. Το φυτό ευδοκιμεί σε γόνιμο, πλούσιο σε οργανική ουσία και ελαφρύ έδαφος με καλή αποστράγγιση. Σε περίπτωση καλλιέργειας σε βαθιά εδάφη, κρίνεται αναγκαίο ένα βαθύ όργωμα το προηγούμενο φθινόπωρο (για φύτευση την άνοιξη). Επίσης, για την καταπολέμηση των ζιζανίων χρειάζεται σκάλισμα ή κάλυψη του εδάφους με μαύρο πλαστικό φύλλο.
Καλλιεργητικές Τεχνικές
- Πολλαπλασιασμός: Η αναπαραγωγή γίνεται με σπόρο απευθείας στο θερμοκήπιο ή στο σπορείο.
- Φύτευση: Σπορά σε σπορείο το Δεκέμβριο για πρώιμες καλλιέργειες έως το Μάρτιο για όψιμες. Τα φυτά χρειάζονται τουλάχιστον δύο μήνες εντός του σπορείου, ώστε να αναπτυχθούν και να είναι έτοιμα για μεταφύτευση (μέγεθος 15-20 εκ.). Τα νεαρά φυτά μεταφυτεύονται στο χωράφι σε διπλές ή μονές γραμμές, ανάλογα με τις συνθήκες που επικρατούν (θερμοκρασία, σχετική υγρασία, φωτισμός) με βάθος σποράς 1,5-2 εκ.
- Αποστάσεις φύτευσης: Σε διπλές σειρές 45 εκ. σειρά από σειρά και 120 εκ. διπλή σειρά από διπλή σειρά.
- Λίπανση: Ενσωμάτωση στους λάκκους φύτευσης οργανικής ουσίας (κομπόστ, χωνεμένη κοπριά) πριν τη μεταφύτευση στον αγρό. Το φυτό χρειάζεται τα απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία για γρήγορη ανάπτυξη και ικανοποιητική παραγωγή. Συνιστάται πρόγραμμα λίπανσης με άζωτο (Ν), κάλιο (Κ), φώσφορο (P), μαγνήσιο (Mg) και θείο (S).
- Άρδευση: Κατά τη διάρκεια της καλλιέργειας, το φυτό έχει ανάγκη επαρκούς άρδευσης για να μπορέσει να έχει καλή παραγωγή. Το χώμα θα πρέπει να διατηρείται υγρό κατά την περίοδο ανάπτυξης του φυτού. Για το λόγο αυτό, χρειάζεται τακτικό πότισμα ανά δύο ημέρες με καλής ποιότητας νερό, γιατί είναι ευαίσθητο στα άλατα. Συνήθως χρησιμοποιείται η μέθοδος της στάγδην άρδευσης.
- Κλάδεμα: Κλάδεμα διαμόρφωσης σε δύο συστήματα, το μονοστέλεχο και το διστέλεχο. Για την προστασία της καρποφορίας, οι πλάγιοι βλαστοί που σχηματίζονται στο κεντρικό στέλεχος, θα πρέπει να αφαιρούνται.
- Στήριξη: Η υποστύλωση είναι εξαιρετικά σημαντική για τη τομάτα, καθώς συμβάλλει στην ομαλή ανάπτυξη του φυτού και των καρπών. Επίσης, διευκολύνει το κλάδεμα και βοηθάει στη συλλογή των καρπών. Συνήθως γίνεται με τη χρήση ξύλινων πασσάλων (υπαίθρια καλλιέργεια) ή σπάγκου (σε θερμοκήπιο με οριζόντιο σύρμα). Οι αυτοκλαδευόμενες τομάτες δεν χρειάζονται στήριξη.
- Συγκομιδή: Η συλλογή των καρπών γίνεται όταν αρχίσει να αλλάζει το χρώμα τους, από πράσινο σε κόκκινο. Οι καρποί συλλέγονται με το χέρι ή μηχανικά σε περίπτωση που προορίζονται για επεξεργασία, καθώς πρέπει να φέρουν τον κάλυκα και μέρος του ποδίσκου. Η συγκομιδή γίνεται κυρίως τις πρωινές ώρες, 2 με 3 φορές την εβδομάδα ανάλογα με τις συνθήκες που επικρατούν.
- Απόδοση: Μέση απόδοση 3-4 τόνους ανά στρέμμα.
